แป้งทนการย่อย Resistant starch คือ เส้นใยอาหารชนิดหนึ่งที่ทนต่อการย่อยอาหารในกระเพาะ แต่จะดูดซึมในลำไส้เล็กและไปถึงลำไส้ใหญ่ ซึ่งแป้งทนย่อยถูกย่อยโดยแบคทีเรียที่ดีในลำไส้(โปรไบโอติก Probiotics) ซึ่งถือเป็นใยอาหารประเภทหนึ่งที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากต่อคุณ
แป้งทนย่อย แบ่งออกได้เป็น 4 ประเภทตามคุณสมบัติ
- ชนิดที่ 1 RS พบได้ในธัญพืชและเมล็ดพืช และต้านทานการย่อยอาหารโดยมีเยื่อบางชั้นที่ทนต่อการย่อย
- ชนิดที่ 2 RS พบได้ในมันฝรั่ง กล้วยน้ำว้าดิบ และพืชตระกูลถั่ว และทนการย่อยอาหาร
- ชนิดที่ 3 RS เกิดขึ้นกับอาหารบางชนิด เช่น มันฝรั่งหรือข้าวที่ปรุงสุกและเย็นแล้วถูกอุ่นซ้ำ
- ชนิดที่ 4 RS เกิดจากการสังเคราะห์โดยการปรับสภาพทางเคมีของแป้ง ซึ่งส่งผลให้แป้งมีความต้านทานการย่อยสูง
5 ประโยชน์ของแป้งทนย่อย
- ประโยชน์หลักของการทานแป้งทนการย่อย คือ ความสามารถในการส่งเสริมสุขภาพของลำไส้ เมื่อแป้งทนการย่อย ไปถึงลำไส้ใหญ่ จะทำหน้าที่เป็นพรีไบโอติก ซึ่งหมายความว่ามันจะเป็นอาหารของแบคทีเรียที่ดีในลำไส้ สิ่งนี้จะส่งเสริมการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่ดีต่อสุขภาพและช่วยลดการอักเสบในลำไส้
- แป้งทนการย่อย ยังช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด เมื่อบริโภคเข้าไปจะถูกย่อยและดูดซึมอย่างช้าๆ ส่งผลให้กลูโคสเข้าสู่กระแสเลือดอย่างค่อยเป็นค่อยไป การปลดปล่อยอย่างค่อยเป็นค่อยไปนี้ช่วยป้องกันไม่ให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและลดลงซึ่งอาจเกิดขึ้นหลังจากบริโภคคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยว
- ประโยชน์อีกประการของแป้งทนย่อย คือ ความสามารถในการส่งเสริมการลดน้ำหนัก รู้สึกอยู่ท้องหรือความรู้สึกอิ่มนาน ซึ่งอาจนำนำไปสู่การลดปริมาณแคลอรี่ นอกจากนี้ยังส่งเสริมการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่มีประโยชน์ในลำไส้ ซึ่งสามารถช่วยลดการอักเสบและช่วยให้ระบบเผาผลาญดีขึ้น
- แป้งทนย่อยยังสามารถช่วยลดความเสี่ยงของโรคบางชนิด เช่น มะเร็งลำไส้ จากการศึกษาพบว่า แป้ง RS สามารถช่วยเพิ่มโอกาสการลดการเติบโตของเซลล์มะเร็งในลำไส้ใหญ่ โดยอาจผลิตกรดไขมันสายสั้นที่มีคุณสมบัติต้านมะเร็ง
- นอกจากประโยชน์ต่อสุขภาพแล้ว แป้งทนย่อยยังสามารถใช้เป็นส่วนประกอบอาหารเพื่อเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการของอาหาร เช่น คุณเพิ่ม แป้ง RS ลงในขนมปังหรือพาสต้าเพื่อเพิ่มปริมาณไฟเบอร์
อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องสังเกตว่าการบริโภคแป้งทนย่อยมากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อบางคน เช่น ท้องอืดท้องเฟ้อ หากกล่าวโดยสรุป แป้งทนการย่อยเป็นใยอาหารชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เช่น ส่งเสริมสุขภาพของลำไส้ ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ส่งเสริมการลดน้ำหนัก และลดความเสี่ยงต่อโรคบางชนิด แม้ว่าจะมีศักยภาพในด้านเพิ่มโภชนาการของอาหารแปรรูป แต่สิ่งสำคัญคือต้องบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ